سویا یکی از انواع حبوبات است و بومی جنوب شرقی آسیا می‌باشد . دانه سویا بدلیل کاربردهای بسیار آن و خاصیت خوراکی‌اش بسیار معروف می‌باشد. مواد غذایی حاصل از سویا شامل شیر سویا، توفو، سس سویا و روغن سویا می‌باشد. دانه های سویا حاوی مقادیر زیادی اسید فیتیک، آلفا لینولیک اسید و ایزوفلاون می‌باشد. تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که دانه سویا با کاهش خطر سرطان سینه و پروستات در ارتباط است.
سویا ماده غذایی با امتیاز پروتئینی بالا و حاوی آنتی اکسیدانهای قوی ، اسیدهای چرب ضروری و نیز مقادیر بالای ایزوفلاوونوئیدها و سایر ترکیبات است. ایزوفلاوونوئیدهای سویا ترکیباتی شبیه به استروژن هستند که فیتواستروژن نامیده میشوند.
خواص سویا
سویا حاوی پروتئین، ایزوفلاون و فیبر بوده که همه این مواد برای سلامتی مفیداند. پروتئین درون سویا می‌تواند فوایدی برای بیماری های قلبی، کاهش اثرات یائسگی،کاهش وزن، ورم مفاصل، عملکرد مغز و بهبود توان در ورزش دارد. سویا ممکن است بتواند خطر سرطان سینه در زنان و سرطان پروستات در مردان را کاهش دهد.
براساس مطالعات و بررسی های انجام شده در خصوص زیبایی مصرف سویا به عنوان یک مکمل غذایی ،می تواند در حفظ زیبایی و سفتی پوست ،بهبود ساختار پوست و برخی آسیب های ناشی از اشعه زیانبار خورشید بسیارموثر باشد .
بنابراین بامصرف سویا پوست زیبای شما ،همواره جوان و شاداب خواهد ماند.
بعضی از خواص درمانی و فواید سویا شامل:
فشارخون بالا: تحقیقات نشان می‌دهد که سویا می‌تواند فشارخون را کاهش دهد، با اینحال تحقیقات بیشتری برای تعیین میزان سویای لازم برای کاهش فشارخون مورد نیاز است.
سرطان: تحقیقات محدود نشان می‌دهد که سویا می‌تواند خطر سرطان سینه، پروستات و روده بزرگ را کاهش دهد. با این حال تحقیقات بیشتری برای اثبات تاثیر سویا بر پیشگیری از سرطان مورد نیاز است.
کلسترول خون:تحقیقات نشان می‌دهد، اضافه کردن سویا به رژیم غذایی می‌تواند تاثیراتی بر سطح کلسترول خون داشته و کمی آنرا کاهش دهد. کاهش سطح کلسترول تا زمانیکه رژیم ادامه دارد، باقی می‌ماند.
دیابت :سویا ممکن است بتواند تاثیرات مفیدی بر سطح قندخون در افراد دیابتی(نوع ۲) داشته باشد.
حساسیت:معمولا شیر سویا برای کودکان حساس به شیر عادی استفاده می‌شود.
تاثیر بر یائسگی:تحقیقات نشان می‌دهد که سویا گرگرفتگی را در زنان یائسه کاهش می‌دهد.
تاثیر سویا بر دردهای دوره‌ای پستان:تحقیقات محدودی نشان می‌دهند که سویا می‌تواند بر دردهای دوره‌ای پستان که با سیکل قاعدگی در ارتباط اند تاثیر داشته و آن را کاهش دهد.
مضرات سویا و موارد منع مصرف
گویا تقریبا خوراکی مطمئن و بی خطری می‌باشد و می‌شود در رژیم غذایی بزرگسالان، کودکان و یا حتی نوزادان استفاده نمود. با اینحال:
آلرژی و حساسیت به سویا معمول بوده و اگر شما به سویا و یا سایر اعضای خانواده سویا حساسیت دارید، نمی‌بایست آن را مصرف نمایید. نشانه‌های حساسیت به سویا متفاوت بوده و می‌تواند شامل آب ریزش بینی، التهاب دستگاه گوارش و یا افت فشار ناگهانی شود.
سویا خطر خونریزی را افزایش می‌دهد و در افرادیکه داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنند، یا اختلالات خونریزی دارند می‌بایست با احتیاط و کم مصرف شود.
سویا ممکن است سطح قندخون را پایین بیاورد پس افراد دیابتی و یا کسانیکه قندخون پایینی دارند باید با احتیاط آنرا مصرف کنند.
افرادیکه دچار کم خونی، فیبروز کیستیک یا اختلالات تیروئید، معده، روده، سیستم ایمنی و قلبی دارند، باید با احتیاط مصرف شود.
افراد مبتلا به نقرس بهتر است مصرف سویا را کم و محدود نمایند.
سویا به عنوان جزئی از رژیم غذایی در زنان باردار و شیرده معمولا بدون اشکال می‌باشد. با اینحال از مصرف زیاد سویا در دوران بارداری و شیردهی باید خودداری نمود.